در ماجرایی كه ادعای آزادی بیان غرب را به چالش كشیده، رادیو تهران با رویكردی تحلیلی و فراتر از هیاهوی رسانه‌ای، صدای مهدیه اسفندیاری را از پشت دیوارهای سانسور به آنتن ملی رساند؛ گامی مهم در مقابله با روایت‌سازی‌های گزینشی رسانه‌های بین‌المللی.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در دنیایی كه روایت‌ها، جای واقعیت را گرفته‌اند، رسانه‌ها نه‌تنها منعكس‌كننده خبر، بلكه بازیگران اصلی در نبردهای سیاسی و فرهنگی‌اند. ماجرای بازداشت مهدیه اسفندیاری، زن ایرانی مدافع آرمان فلسطین، در خاك فرانسه، یكی از همان نقاط عطفی است كه مرز میان شعار و واقعیت غرب را روشن می‌كند. این رخداد اگرچه در ظاهر یك پرونده شخصی به‌نظر می‌رسد، اما در عمق خود، آزمونی برای ادعای آزادی بیان در جوامع غربی و سنجشی برای كنش‌گری رسانه‌های داخلی است.
در این میان، رادیو تهران به‌عنوان رسانه‌ای تحلیلی، با نگاه فراتر از واكنش‌های احساسی، كوشیده صدای سانسور‌شده را بازتاب دهد و این پرونده را از یك ماجرای فردی به نماد تقابل دوگانه آزادی و استاندارد دوگانه تبدیل كند. در گفت‌وگو با رضا كوچك‌زاده تهمتن، مدیر رادیو تهران و دانش‌آموخته روابط بین‌الملل، به بررسی نقش رسانه در روایت‌سازی صحیح از چنین رویدادهایی پرداخته‌ایم؛ از مهدیه اسفندیاری تا مكانیسم ماشه و مقاومت رسانه‌ای.
مدیر رادیو تهران گفت: اگر رسانه نتواند تحولات بین‌المللی را با زبانی روشن و دقیق روایت كند، میدان به رسانه‌های معارض واگذار خواهد شد. در چنین شرایطی، رادیو تهران تلاش كرد، سهم رسانه‌ای خود را با نگاه تحلیلی، تصویر واقعی ایران و منطقه را به مخاطب ارائه دهد.
*مكانیسم ماشه؛ بازی حقوقی یا جنگ روانی؟
یكی از موضوعات داغ این روزها، بحث فعال‌سازی مكانیسم ماشه از سوی اروپا علیه ایران است. این سازوكار در صورت اجرا، تحریم‌های پیشین شورای امنیت را بازمی‌گرداند و می‌تواند آثار اقتصادی و روانی جدی به همراه داشته باشد. كوچك‌زاده تهمتن در این‌باره توضیح می‌دهد:
اروپا بیش از آنكه دنبال اجرای واقعی مكانیسم ماشه باشد، به‌دنبال ایجاد فشار روانی است. رسانه‌ها باید این واقعیت را برای مردم باز كنند كه تهدید ماشه تنها یك بند حقوقی نیست، بلكه بخشی از جنگ روایت‌هاست. اگر ما روایت نكنیم، دیگران با بزرگ‌نمایی تهدیدها ذهن جامعه را پر خواهند كرد.
وی تأكید كرد كه رادیو تهران تاكنون با برگزاری گفتگوهای تحلیلی و تخصصی در حوزه‌های اقتصاد و سیاست بین‌الملل تلاش كرده، ابعاد مختلف این موضوع را تبیین كند و برای مثال در برنامه "عصر تهران" مسئله نقض حقوق بشر و سكوت مجامع بین‌الملل را بررسی می‌كند تا مردم باید بدانند تحریم و فشار، صرفاً معادله‌ای سیاسی در پشت میز مذاكره نیست، بلكه به زندگی روزمره آن‌ها هم پیوند می‌خورد. رسانه باید این حلقه اتصال را برای افكارعمومی روشن سازد.
*محور مقاومت؛ روایت منطقه از زاویه ایران
گفت‌وگو با مدیر رادیو تهران وقتی به بحث محور مقاومت می‌رسد، لحنش جدی‌تر می‌شود. او معتقد است كه مقاومت، صرفاً یك اصطلاح سیاسی نیست، بلكه راهبردی است كه توازن قوا در منطقه را تغییر داده است.
وقتی مقاومت در غزه یا لبنان می‌ایستد، در واقع معادلات قدرت جهانی را جابه‌جا می‌كند. رسانه باید این پیام را منتقل كند كه مقاومت یك حركت احساسی نیست، بلكه پاسخی عقلانی به اشغالگری و فشار ساختاری است.
كوچك‌زاده تأكید می‌كند رادیو تهران طی ماه‌های گذشته تلاش كرده با تولید برنامه‌های تحلیلی و ارتباط زنده با كارشناسان منطقه در برنامه‌ای مثل "دور یك میز" راهبرد دائمی غرب و صهیونیسم بر علیه ملت ایران را تحلیل كند و تصویری جامع از مقاومت ارائه دهد. ما باید نشان دهیم كه این ایستادگی تنها در میدان جنگ نیست، بلكه در عرصه فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی نیز معنا پیدا می‌كند. این همان جایی است كه رسانه می‌تواند نقش‌آفرین باشد و بازوی محكمی برای پیشبرد اهداف كلان هر جامعه ای تلقی شود.
به باور كوچك‌زاده، پرهیز از شعارزدگی و حركت به‌سوی تحلیل مستند، راز اثرگذاری رسانه است مخاطب امروز بیش از هر زمان دیگری به دنبال روایت‌های معتبر و دقیق است. اگر ما بخواهیم صرفاً شعار بدهیم، مخاطب پاسخ خود را از جای دیگری خواهد گرفت. بنابراین ما در رادیو تهران تأكید داریم كه هر تحلیل و گزارشی باید بر پایه داده‌ها و اسناد معتبر باشد، حتی این راهبرد را در ساخت مستندهای رادیویی، تحلیل های سیاسی و برنامه های تركیبی هم در پیش گرفتیم.
